Het Bronstijd-huis In 1971 werd nabij Rodenkirchen, Landkreis Wesermarsch, het nieuwe Strohauser Sieltief aangelegd. Tijdens grondwerkzaamheden ter plekke van de Hahnenknooper Mühle stuitte men op de resten van twee boerenerven uit de Late Bronstijd. Helaas gingen die tijdens het baggeren grotendeels verloren. Van 1996 tot en met 2001 werd het hoofdgebouw van een derde erf door het Niedersächsische Institut für historische Küstenforschung, Wilhelmshaven, volledig blootgelegd. De eerste boeren in het kweldergebied De Bronstijd-nederzetting bij de Hahnenknooper Mühle is uitzonderlijk. Hier woonden mensen rond 900 v. Chr. - bijna 3000 jaar geleden - tijdens de Late Bronstijd. Tot op heden zijn in het kweldergebied langs de Duitse Noorzeekust geen oudere woonplaatsen ontdekt. De bewuste nederzetting werd op het toenmalige maaiveld aangelegd. De terpen of wierden - kunstmatige heuvels met daarop individuele huizen en complete dorpen - die voor het kwelderlandschap zo typisch zijn, werden pas eeuwen later opgeworpen. De nederzetting lag tegen de voet van een oeverwal, meer in het bijzonder aan de buitenzijde ervan, langs de Wezer of een van haar zijtakken. De oeverwal grensde aan een lager gelegen moerassig gebied, dat pas vanaf de Middeleeuwen ontwaterd en gecultiveerd werd. Het onderzochte drieschepige woonstalhuis bleek, op een geringe hoeveelheid essenhout na, uitsluitend te zijn gebouwd van elzenhout. Als dakbedekking en als stro in de stal bleek riet te zijn gebruikt. Ter bescherming tegen de vochtige ondergrond was het woongedeelte door middel van zoden iets verhoogd. De voedseleconomie was gebaseerd op veeteelt. Het belangrijkste huisdier was het rund, dat toentertijd beduidend kleiner was als vandaag de dag. Schapen waren eveneens van belang en werden gehouden voor melk en wol. In de behoefte aan eiwitten werd waarschijnlijk in aanzienlijke mate voorzien door vis. De jacht op wilde dieren speelde binnen de voedseleconomie nauwelijks een rol. Daarnaast was er enige akkerbouw. Verbouwd werden vooral gerst en verder emmer en eenkoorn. Voorts zijn als cultuurgewassen gierst, haver en paardenbonen en planten met oliehoudende zaden, zoals vlas en huttentut, aangetroffen. Relatief vaak zijn resten ontdekt van wilde planten en struiken die zijn verzameld, bijvoorbeeld sleedoorn, braam, rozenbottel, aardbei, wilde appel, jeneverbes en hazelaar. Werktuigen en gereedschap Onder de vondsten domineren scherven van aardewerken potten. Daarnaast zijn fragmenten van houten vaatwerk en werktuigen uit been, hoorn en steen (waaronder vuursteen) gevonden. Aardewerkfragmenten die vermoedelijk afkomstig zijn van een klein bootmodel, een dierplastiek alsmede een miniatuurpotje uit aardewerk dat een nabootsing is van bronzen gordeldoos waren waarschijnlijk kinderspeelgoed. Tot de bijzondere vondsten behoren fragmenten van smeltkroezen en gietmallen uit klei. Zij geven aan dat in de nederzetting bij de Hahnenknooper Mühle een bronssmid gewerkt heeft. De gietmalfragmenten laten zien dat niet alleen onversierde maar ook versierde halsringen als sieraden vervaardigd werden. Vereniging ter bevordering van het Bronstijd-huis In 2005 bereikte deze steunstichting haar doel om de bij Rodenkirchen opgegraven boerderij uit de periode van ca. 900 v.Chr. zo origineelgetrouw mogelijk na te bouwen. Het Niedersächsische Institut für historische Küstenforschung te Wilhelmshaven verleende hulp bij de wetenschappelijke vragen die deze reconstructie opriep. De reconstructie werd gefinacieerd door het EU-programma Leader+, het fonds "Wesermarsch in Bewegung" en regionale sponsoren. Het in stand houden van het Bronstijd-huis wordt hoofdzakelijk betaald met giften,lidmaatschap en subsidies. De Landkreis Wesermarsch steunt projectwerk dat niet gerelateerd is aan formeel onderwijs. Standplaats van het Bronstijd-huis: Hartwarderwurp, 26935 Stadland. GPS: lengtegraad: 08° 25´ 06´´ O, breedtegraad: 53° 24´ 15´´ N. (Translatie: Erik Drenth)